Automatic-rock.nl

Dit is deel 3 uit de serie 'Hoe verlichten wij ons huis goed?'. Ik heb het destijds in 2010 online gezet op de voorloper van deze site met enkele aanpassingen aan die tijd (denk aan een spaarlamp ipv een gloeilamp van 100W). Tegenwoordig zijn bijna alle lampen in mijn huis ledlampen geworden. Dat hoeft helemaal niet veel te kosten, de ledlampen van bv Kruidvat bevallen mij erg goed.

Er is in ons huis waarschijnlijk geen plaats aan te wijzen waar zoveel tegenstrijdige eisen aan de verlichting worden gesteld als de woonkamer. Het licht dat nodig is voor het maken van huiswerk, zal anders moeten zijn dan dat waarmee we de juiste sfeer willen scheppen voor een gezellige conversatie of voor het luisteren naar muziek, terwijl de „feestverlichting" voor de achttiende verjaardag van onze dochter weer een geheel ander karakter zal hebben. Dit betekent dat het goed veriichten van onze kamer eigenlijk een bijzonder lastige opgave is. De oplossing voor al die tegenstrijdigheden is te vinden in een juiste toepassing van lichtspreiding in onze kamers, zodat door goed afgeschermde en verspreide lichtbronnen elke plaats waar gelezen of gewerkt moet worden, de juiste verlichtingshoeveelheid (verlichtingssterkte) krijgt, terwijl het huiselijke en gezellige karakter van het vertrek door deze en andere lichtaccenten nog wordt verhoogd. Die plaatselijke „lichteilandjes" geven de kamer 's avonds een geheel ander beeld dan het daglicht, dat in onze streken helaas vaak koel getint en gelijkmatig grijs is. Wanneer wij nu ervoor kunnen zorgen dat door een prettige lichtspreiding ieder van de huisgenoten datgene krijgt wat hij of zij nodig heeft, wordt de avond geen verlengstuk van de dag zonder meer, maar een deel van de dag waarnaar we gaan uitzien als naar een onmisbare tegenhanger in ons jachtig bestaan.

Eethoek en zithoek
Hoewel tienduizenden nieuwe woningen van zogenaamde "doorzonkamers" zijn voorzien, moeten wij toch zo'n grote woonkamer niet als een geheel beschouwen. Er zijn immers verschillende onderdelen, zoals eethoek, zithoek en vaak nog een werk- of schrijfhoek. Vooral 's avonds worden deze "centra" bij een goede verlichting duidelijk zichtbaar.
Ook al komt de gezamenlijke maaltijd door eisen van werk en scholen vaak in de knel, toch is de eettafel ook in onze tijd nog een belangrijk centrum. Daarnaast wordt de grote tafel ook nog voor studie, het spelen van de kinderen, verstelwerk of iets dergelijks gebruikt. In het moderne interieur heeft de tafel echter haar centrale plaats van vroeger verloren. Vaak wordt ze tegen een wand geplaatst. Het meest geschikt voor tafel-verlichting is een hanglamp die overwegend direct licht geeft. De verbinding met de aansluiting, die veelal nog in het midden van bet plafond is aangebracht (een gelief koosde gewoonte uit de tijd van gas- en petroleumlamp, die de huizenbouwer maar niet wil loslaten), kan echter moeilijk-heden opleveren. Met behulp van een snoer strak tegen het plafond of in een meer of minder sierlijke boog kan men dit probleem wel oplossen. Beter is het het centrale lichtpunt dan te gebruiken voor een plafonnier. Een goede tafelverlichting is dan te bereiken met en of meer wandlampen.

Let op juiste hoogte
Wanneer u aan tafel zit, mag de gloeilamp zelf niet zichtbaar zijn; de beste ophanghoogte is daarom 100 tot 120 cm boven de tafel, zodat de gloeilamp zelf
buiten het normale blikveld valt van degenen die aan de tafel zitten. Het is meestal wel verstandig een lamp te kiezen die aan de onderzijde voorzien is van een afschermend rooster. Die ziin er te kust en te keur, vooral in witte kunststofmaterialen. Later op de avond wordt de tafel verlichting vaak uitgeschakeld. In de zeer gewilde L-kamers, maar ook in de langwerpige „doorzonkamers" ontstaat daardoor een donkere en wat sombere hoek. Met behulp van enkele kleine wandlampjes is dit ongezellige euvel gemakkelijk te verhelpen.

Doelmatig en gezellig
De zithoek, vaak met een opbergwand met boeken, radio, grammofoon en TV-apparaat, heeft in ons gezinsleven meer invloed gekregen dan de eethoek, maar daardoor is ook de verlichting van deze zithoek moeilijker geworden. Een rustige, gezellige sfeer is een eerste vereiste. Een tweede, niet minder belangrijk, is dat alle huisgenoten het juiste licht hebben voor allerlei bezigheden. Sfeer en gezellig-heid, en daarnaast dus ook doelmatigheid, en om maar eens een modewoord te gebruiken, efficiency. Menigeen is echter geneigd het punt gezelligheid voorop te zetten, omdat men bij het horen van woorden als "doelmatig" al direct denkt aan koele zakelijkheid. kantoorver-lichting en dergelijke. Een uit-sluitend doelmatige verlichting is inderdaad niet de aangewezen weg in een woning. Gezelligheid en doelmatigheid kunnen, ja moeten, samengaan. Doelmatig hoeft hier echt niet hetzelfde te zijn als ongezellig.
Een paar decoratieve wandlichten of staande lampen kunnen gemakkelijk voldoen aan datgene wat de meesten onder gezelligheid verstaan. Praktische verlichting vergt echter meer. Het middenlicht benutten wij weer voor een eenvoudige, weinig aandacht vergende plafonnier, die alleen als orientatielicht dienst doet. Daarnaast kiezen wij in een kamer met een min of meer vaste indeling (grote zware stoelen en een bank) bijvoorbeeld een verplaatsbare staande lamp en verder verstelbare vaste wandlampen. Zijn er vooral losse stoelen, die nogal eens verplaatst worden, dan kunnen we ook werken met wandlichten en wat meer verplaatsbare staande lampen. Deze laatste moeten echter niet zo omvangrijk zijn, dat ze moeilijk verplaatsbaar zijn of sta-in-de-weg worden. Het hoeven bovendien niet allemaal op de grond staande lampen te zijn, want "tafel"lampen op een dressoir of een niet te hoge kast "doen" het soms ook bijzonder goed.