Automatic-rock.nl

Dit is deel 4 uit de serie 'Hoe verlichten wij ons huis goed?'. Ik heb het destijds in 2010 online gezet op de voorloper van deze site met enkele aanpassingen aan die tijd (denk aan een spaarlamp ipv een gloeilamp van 100W). Tegenwoordig zijn bijna alle lampen in mijn huis ledlampen geworden. Dat hoeft helemaal niet veel te kosten, de ledlampen van bv Kruidvat bevallen mij erg goed.

In het vorige artikel in deze serie is voornamelijk gesproken over de algemene eisen die uit het oogpunt van gezelligheid en doelmatigheid aan de verlichting in de woonkamer gesteld moeten worden. In deze aflevering zullen wij hieruit enkele interessante details, waaronder ook de wand- en gordijn-koven lichten.

Het verlichten van een drie- of vierpersoonsbank, zodat u er overal goed kunt lezen, is niet eenvoudig. Is er ruimte achter de bank, dan is een verplaatsbare, staande leeslamp ideaal. In vele gevallen is hiervoor echter geen plaats, omdat de bank tegen de muur staat. Een goede oplossing is dan een of twee wandlampen boven de bank aan te brengen. Wilt u het helemaal goed hebben, dan is een wandkoof met TL-lampen in de kleur /32 (warmtint de luxe) de oplossing. Het aanbrengen van zo'n wandkoof vereist nogal wat werk. Enkele voorbeelden in tekening 1 geven aan hoe u deze koven, en ook de veel toegepaste TL-gordijnkoven, kunt plaatsen. Er zijn tal van attractieve gordijnstoffen die als ze goed verlicht worden, een vertrek groot maken en bijdragen tot de gezellige indruk van de verlichting. Vooral lichte en warmkleurige gordijnen zijn hiervoor zeer geschikt. Als enige verlichting in een vertrek is een dergelijke wandkoof of gordijnkoof echter niet aan te raden. Het licht van een TL-lamp is schaduwloos en zeer gelijkmatig. De sfeer wordt wat onnatuurlijk zonder bijverlichting van gloeilampen. Bovendien krijgt u bij gordijnverlichting met TL-lampen, zonder dat er andere lichtbronnen in de kamer branden, gauw een toneelmatig effect, dat toch echt niet thuishoort in de woonkamer. Als lichtkleur bij toepassing van TL-lampen dient u steeds het type /32 te nemen, omdat deze het beste past bij de kleur van het gloeilamplicht en de menselijke huidkleur goed en prettig weergeeft.

Persglaslampen
Bij het attractief maken van een gordijnwand behoeven we ons overigens niet alleen tot de fluorescentielampen te beperken. Ook persglaslampen 100 W, type "flood" (brede lichtbundel) zijn hiervoor goed te gebruiken. Vooral bij velours geven ze een prachtig effect; ze laten de structuur en de plooienval fraai tot hun recht komen. Het mooiste zou zijn wanneer u de persglaslampen in het plafond zou kunnen inbouwen. Dat gaat in de meeste gevallen echter niet, omdat in bestaande plafonds en zeker in huurhuizen niet zo gauw gebroken zal worden. In zulke gevallen zal men daarom opbouw moeten toepassen met behulp van verstelbare lamphouders.
Ook als algemene verlichting zijn persglaslampen zeer wel bruikbaar. Zij nemen visueel geen plaats in, geven een behoorlijke, plaatselijke verlichtingssterkte en zorgen voor een levendige sfeer. Een ruig kleed komt zeer goed tot zijn recht; ook kleden met warme kleuren als perzen en dergelijke worden sterk geaccentueerd. Ook hier weer zou inbouwen de fraaiste oplossing betekenen, maar meestal zal het al moeite genoeg kosten om de persglaslampen met eenvoudige lamphouders of cilindervormige armatuurtjes tegen het plafond aan te brengen
zonder dat de leidingen storend gaan werken. Toch is daarvoor soms met een uiterst smal U-profielbalkje een goede oplossing te vinden.
Om een boekenkast of een opbergwand wat meer in de belangstelling te plaatsen kunnen we deze meubelen dikwijls wat extra licht geven. Meestal worden deze kasten vrij hoog opgetrokken om zo min mogelijk ruimte in te nemen. U kunt er moeilijk een staande lamp voor plaatsen, omdat immers alles gemakkelijk bereikbaar moet zijn. Zeker als het om een opbergmeubel gaat; daarin is immers plaats voor radio, televisietoestel, grammofoon, boeken, schrijfbureautje, theeservies en soms nog voor een kleine huisbar. De planken en kastjes hebben allemaal hun functie, en als ze nog plaats bieden aan een eenzaam lampje, dan kan dat slechts een decoratieve functie vervullen.

Oplossingen
Er zijn drie goede oplossingen. De eerste bestaat weer uit een koof met TL-lampen /32. Bij boekenkasten zonder meer kunt u een dergelijke koof vastmaken aan de kast zelf. Bij opbergwanden, die vaak van fraaie houtsoorten zijn gemaakt, gaat dit minder goed en kunnen de twee andere mogelijkheden oplossingen bieden. U brengt, afhankelijk van de lengte van de opbergwand, 3 tot 5 persglaslampen (zo mogelijk een oneven getal) direct tegen het plafond aan in verstelbare lamphouders (zie tekening 2). Om het plafond niet te veel te beschadigen kunnen ze op een dunne lat vastgezet worden. Ook kunt u enkele sierlijke lampen voor een dergelijke kast of wand hangen, waarbij over het algemeen strakke metalen lampen het beter zullen doen dan bijvoorbeeld glaskelken. Metalen lampen vergen geen aandacht en geven licht waar het nodig is. Glaskelken daarentegen vormen meestal opvallende helderheden en kunnen om esthetische redenen niet te hoog opgehangen worden. Dit is trouwens een algemene regel. Plaats en hang de lampen, vooral de wandlampen, niet te hoog. We leven niet tegen het plafond, maar in de onderste helft van de kamer. Die moet dan ook goed verlicht zijn. Plaatsing ongeveer op ooghoogte is meestal de juiste oplossing.

Televisie kijken
Het TV-toestel heeft meestal zijn vaste plaats in de zithoek. In de avonduren heeft dit apparaat in vele gezinnen een bepalende invloed op het gebruik van de ruimte. In het begin heerste de mening dat alle licht uit moest als naar het TV-beeld gekeken werd. Dat verschijnsel ziet men nog wel. Televisie is echter geen film of dia-projectie. Het is daarom niet goed, maar fout om alle gloeilampen uit te draaien. De helderheid van de beeldbuis is zo groot, dat zelfs overdag een voldoende contrastrijk beeld verkregen kan worden. 's Avonds in een kamer zonder enige verlichting is het contrast tussen het heldere beeld en de donkere kamer veel te groot. Op de duur heeft dit nadelige gevolgen voor de ogen, en veroorzaakt een zekere "kijkmoeheid".Het TV-beeld is dermate helder, dat u gerust de hele verlichting kan laten branden, mits de lampen niet worden weerspiegeld in de beeldbuis en zodoende hinder zouden kunnen opleveren. Spiegelingen in de beeldbuis kunnen met enig experimenteren, door het verplaatsen van een of meer lampjes, van een stoel of door het toestel iets te verdraaien, worden opgeheven. Moderne TV-ontvangers hebben beeldbuizen, waarbij om spiegeling te voorkomen, speciale voorzieningen zijn getroffen. Speciale TV-lampen op of achter het toestel zijn overbodig en zinloos! Hoe dan ook, laat zoveel mogelijk licht in de kamer branden. Een kamer die avond aan avond donker is voor de TV, stoort het normale gezinsleven en jaagt de jeugd de deur uit. Blijft de verlichting branden, dan kan ook nog wat anders gedaan worden dan alleen maar zitten kijken naar het voor de meerderheid (of minderheid) aanstaande toestel.