Automatic-rock.nl

Het is leuk om te lezen dat de originele titel spreekt over moderne woningen wat het toen ook waren. In model zijn deze er nog altijd niet, maar ze zijn redelijk makkelijk te maken, zeker met deze beschrijving. Ik zou het van kunststof maken met steenprofiel platen ipv steentjespapier, maar die keus is aan u uiteraard!

De huisjes voor de modelbaan die In de handel zijn, zijn zelden geïnspireerd op de huizen die in Nederland en België staan. Er zijn wel enkele modellen van Belgische villa's en antieke Nederlandse gebouwen, maar moderne woningen, zoals er momenteel bij duizenden worden gebouwd, zijn nog steeds niet opgenomen in de programma's van de fabrikanten. Voor degenen die hun modelbaan eens een modern stadskarakter willen geven, brengen wij op deze pagina's de bouwbeschrijving van huizen zoals er vele te vinden zijn in de lage landen aan de Noordzee. Het origineel van ons model staat in veelvoud in een nieuwe wijk in de Nederlandse gemeente Nijkerk.

Voor we de woningen gaan "bouwen", eerst nog iets over het woekeren met ruimte. Elke modelbouwer zou natuurlijk wel een hele stad op zijn tafel willen bouwen om zo het station meer perspectief te geven. Maar daarvoor ontbreekt helaas meestal de ruimte. Een hele straat in miniatuur neemt eveneens veel ruimte in beslag. Dat hoeft echter niet, want in uw miniatuurwereld mag u optisch bedrog plegen. U kunt namelijk een gedeelte van de straat in drie dimensies uitvoeren en een gedeelte als vlakke achtergrond, maar dan in het juiste perspectief (dat is alleen mogelijk, als u van een bepaalde kijkrichting uitgaat). Een andere ruimte-besparende maatregel is het plaatsen van slechts een voorgevel, of de voorste helft van een huizenblok, tegen het decor. De figuren 1 en 2 op het werkblad geven een paar voorbeelden van straten die gedeeltelijk achtergrond zijn. Figuur 2 maakt het optisch bedrog nog iets gemakkelijker door de bocht in de straat. Het voorste blok huizen bedekt het achterste bijna geheel. Als u dan nog veel bomen plaatst, is het schilderen van de achtergrond bijna overbodig geworden. Figuur 3 is een plattegrond van een geheel straatgedeelte. De maten hierin zijn HO-maten. Op deze pagina's willen we een beschrijving geven van een blok van vier huizen, de schuurtjes, de garages, de straat en de tuinen. Aan de hand van de figuren 1 t/m 3 kunt u nu uw eigen straat ontwerpen, die past bij uw baan. Mocht u verder willen gaan aan een hele stadswijk, wisselt u dit type huis dan af met flatgebouwen, winkels, een school of een kerk. Figuur 4 is een maatschets van de voorgevels.

Huizenblok
Als basismateriaal kunt u 1 mm dik karton, triplex, board of perspex (plexiglas) gebruiken. Karton laat zich snijden, de andere materialen bewerkt u met grove figuurzaagjes. Perspex is vrij duur, maar bespaart u het uitzagen van ramen. (Alhoewel bij deze werkwijze het model nogal vlak wordt.) Volgens de opgegeven maten uit figuur 4 zaagt u de ramen en gaten voor de deuren uit. U kunt de gaten voor de ramen in een keer uitzagen en er later balkjes van 1 X 1 mm in zetten. Gemakkelijker, maar wat meer zaagwerk vergend is het om de balken een geheel te laten vormen met de kartonnen (of houten) gevel. Hetzelfde geldt voor de deurdrempel en de ramen naast de deur. U kunt de kleur baksteen zelf kiezen. Ook in de werkelijkheid komen daarin variaties voor. Als u voor- en achtergevel in twee kleuren wilt uitvoeren, ziet u in figuur 4 daarvoor een scheidingslijn aangegeven. U kunt kiezen uit steentjespapier en kartonnen of plastic profielplaat. Het steentjespapier mag niet helemaal tot de gaten van ramen en deuren doorgetrokken worden, maar moet 1 mm van de rand af blijven. Zo heeft u dan raamkozijnen gecreeerd. De deur wordt gemaakt van 1-mm-karton, waarop papier met een houtnerf wordt geplakt. De wikkel van houtkleurige sigarettenpakjes is daarvoor ook uitermate geschikt. De vensterbanken aan de buitenkant onder de ramen zijn in werkelijkheid van donkerbruine geglazuurde tegels. U kunt die namaken van reepjes hardboard (4 mm breed), die u blank lakt en vervolgens in dwarse richting om de 3 mm inkrast met een bot mes, dit om de voegen te imiteren. Het meeste houtwerk aan de gevel is wit of lichtgrijs geschilderd. Bepaalde raamsponningen aan de binnenkant zijn voorzien van een fellere kleur (zie figuur 4).
De ramen kunt u maken van perspex of een ander doorzichtig materiaal. Het is aan te raden de ramen heel licht te schuren, zodat ze niet al te doorzichtig worden. De ramen naast de voordeur zijn normaal niet doorzichtig en moeten dus zwaarder geschuurd worden.

Figuur 5 is een maatschets van de achtergevels, die op vele punten gelijk zijn aan de voorgevels, Het voornaamste verschil is de keukendeur en het fel gekleurde schot ernaast.
Figuur 6 toont een der zijgevels, de andere is hetzelfde, maar dan in spiegelbeeld. De zijgevels worden zo gemonteerd, dat de ramen aan de kant van de voorgevel zitten. Het dak bestaat uit twee delen (figuur 7), die beplakt worden met dakpannenpapier en een nok (grijze of rode pannen). De zolderrarnen (2X3 pannen) en de schoorstenen komen aan de achterkant. Bij het in elkaar zetten dient u er rekening mee te houden dat de voor- en achtergevel binnen de zijgevels vallen en dat de hoeken aan voor- en achterkant ids uitspringen (zie figuur 8).
Figuur 9 geeft de constructie van de dakgoot weer. Deze wordt gemaakt van karton. De plaatsen van de regenpijpen zijn op figuur 4 en 5 aangegeven. Deze pijpen kunnen worden gemaakt van rond hout of plastic met een diameter van 2 mm.
Figuur 10 laat de constructie zien van de schoorstenen. Deze schoorstenen staan aan de achterkant, te halver hoogte en precies op de scheiding van twee huizen (dus twee schoorstenen per blok).
Voorts is het beter om twee binnenmuren aan te brengen, zodat het dak iets beter draagt. Bovendien kunt u dan ieder huis apart verlichten. Om dezelfde reden kunt u ook nog de verdiepingvloer aanbrengen. Een interieur is de moeite van het werk meestal niet waard. Wel kunt u gordijnen imiteren door voorzichtig wat verf aan te brengen op het perspex of mica. Voordat u de huizen op hun fundament bevestigt, dient u het hele blok op lichtdichtheid te controleren. Elk lek moet gestopt worden met stopverf, vloeibaar hout of iets dergelijks.

Garages en schuren
De garages bij dit soort huizen staan meestal op een binnenplaatsje. Alleen de hoekhuizen hebben de garage aan huis. Figuur 11 geeft de maatschets van één garage. De muren zijn van dezelfde bakstenen als de huizen. De stalen kanteldeur is na te maken door in het hout of karton te krassen. Het platte dak is bestrooid met grind. U kunt dat imiteren met hetzelfde materiaal als waarvan u het ballastbed onder de rails maakt.

AR: ipv van steentjes is schuurpapier een goede manier om een platdak mee te maken!

De schuurtjes (figuur 12) staan achter in de tuin. Ze staan zij-aan-zij en het platte dak loopt door, zodat de ruimte tussen de schuurtjes overdekt is. In die ruimte bevindt zich ook de poort. De schuurtjes zijn van steen, de erfscheiding in de ruimte ertussen is een houten schutting. De schuurtjes hebben een raam aan de tuinzijde. De opstaande daklijst van schuren en garages maakt u van karton. Ze zijn wit geverfd. De houten schuttingen en de poorten zijn donkerbruin gebeitst.

Tuinen
Precies als in de werkelijkheid kunnen de tuinen net zo groot worden als u zelf wilt. Het is bij dit type huizen met zijn grote ramen en lage vensterbanken gebruikelijk dat er een voortuintje is. Tuinen zijn in de straat het kleurige element. Veel bloemen, in felle kleuren, die een gazon omzomen, is het bekende patroon. Hier en daar wat heesters en een enkele boom maken het programma compleet, De tuinen worden pas aangelegd als de huizen gemonteerd zijn en het trottoir en de weg zijn gelegd. U begint met het terras en het paadje naar de schuur. Daarvoor gebruikt u hetzelfde tegelpapier als voor de stoep en het pad naar de voordeur. Het terras is vijf tegels breed, het pad naar de schuur bestaat uit losse tegels, het pad naar de voordeur is drie tegels breed. Vlak voor de voordeur loopt het laatstgenoemde pad over in een klein terrasje van zes tegels breed.
Vervolgens het gras en de borders. Er is strooisel in de handel dat hiervan een goede imitatie geeft. Weest u echter zuinig met het strooisel, zodat de tuin niet hoger dan het terras komt, Het is daarom aan te raden de ondergrond alvast in de juiste kleur te verven voor u gaat strooien.
Bloemen en heesters kunt u zelf maken van grillig geknipte stukken schuimplastic, stukjes spons of plukjes houtwol. U doopt die in de groene of bruine verf en de bloemen maakt u van kleine druppeltjes plakkaatverf in felle kleuren. Bomen kunt u ook zelf maken van ijzerdraad, dat u bruin verft. U plakt daarop snippers schuimplastic, die bladeren en bloemen voorstellen, nadat ze in de juiste kleur geverfd zijn. Overigens: er is een uitgebreide collectie natuurgetrouwe bomen te koop.

De straat
Als de huizen, garages en schuurtjes klaar zijn, komen de straat en de stoep aan de beurt. U begint volgens uw eigen stedebouwkundig plan de weg te tekenen zonder de stoepen. Daarna brengt u stukken hardboard aan, die als stoepen moeten fungeren en waar later ook de huizen op komen te staan. Een smalle straat is 6 tot 7 cm breed (schaal HO). Daarna brengt u gaten aan op de plaatsen waar straks de huizen komen te staan. Deze gaten dienen om altijd bij de verlichting te kunnen komen als u bijvoorbeeld lampjes wilt verwisselen. Het ruwe grondwerk is nu klaar. Vervolgens schildert u de trottoirband grijs. Als u dat namelijk later doet, moet u veel preciezer werken. Vergeet u niet de trottoirband hier en daar een stukje zwart te verven (de putten). Voor het wegdek kunt u asfalt kiezen, dat u maakt van donkergrijs schuurpapier. Een wegdek uit klinkers wordt gemaakt van steentjespapier. Voor de trottoirs is een speciaal steentjespapier in de handel. De trottoirbreedte is zo'n vijf tot zeven tegels. Denkt u aan de putdeksels in het trottoirdek? De afscheiding tussen trottoir en tuinen en tussen de tuinen onderling (ook achter) wordt gevormd door geteerde paaltjes (lucifershoutjes). Deze afscheiding is hier en daar weggehaald of vervangen door een heg of muurtje. Tuinhekjes vindt men nauwelijks meer bij moderne huizen.

Levendige effecten
Een straat wordt pas „echt", als u hem met allerlei kleine dingen verlevendigt. Natuurlijk zijn er de straatlantaarns, die 's avonds voor een prachtig effect kunnen zorgen. Auto's en eventuele verkeersborden zijn niet weg te denken. Tweemaal per week staan de vuilnisbakken op de stoep (en komt de vuilnisauto). Melkboer, postbode en bakker komen dagelijks langs. Een geopende voordeur met in de deuropening een figuurtje geeft een heel levendig effect. Trouwens een straat zonder mensen en spelende kinderen geeft een bijna lugubere indruk. Als het mooi weer is, zitten en liggen de bewoners in hun tuinen. Een huisvrouw staat op een trapje en wast de ramen. Een straatnaambordje en huisnummers dragen ook veel bij tot de echtheid van uw straat. Veel van deze details verliezen hun effect als de straat verder van u verwijderd is. Als u de straat combineert met de achtergrond, zal de kijkafstand vrij groot zijn. Huisnummers en dergelijke kleine details zullen dan hun waarde verliezen. Veel modelbouwers zien op tegen de aankoop van figuurtjes. Deze zijn betrekkelijk duur, maar beslist onmisbaar. Een iets goedkopere oplossing is het aanschaffen van onbeschilderde figuurtjes, die u (na ontvetten) zelf kunt "aankleden". Als de huizen op een grote afstand staan, kunt u misschien volstaan met gestileerde figuurtjes, die u zelf uit karton snijdt. Bevredigend is dat echter meestal niet.
Een leuke, modern aangeklede baan is niet moeilijk te maken, maar eist wel enige zorg. U heeft daarvoor dan ook een modelbaan in de stijl van het land waarin u woont.