Automatic-rock.nl

Vindt u ook niet dat er iets van de zuidelijke zon en de daarbij behorende plantenweelde gevangen zit in dat woordje pergola, waarmee wij, noordelingen, een met planten begroeid bouwsel in de tuin plegen aan te duiden? Zo'n pergola Is van huis uit eigenlijk een soort beschaduwde wandelgang door de tuin. Geleidelijk aan echter heeft de speelse fantasie van de bouwers er een vorm aan gegeven die nog maar in de verte aan een gang doet denken. Overgebleven is een aantrekkelijke schakel tussen huis en tuin, die - 's zomers begroeid met uitbundig bloeiende klimplanten — een juweeltje van kleur kan zijn.

Huizen met grote tuinen en een tuinpoort hebben soms pergola's die van de tuindeuren tot aan de poort lopen. Uiteraard zijn er ook van zeer kleine afmetingen, bijvoorbeeld bij huizen die nauwelijks een voortuin hebben, maar voor de voordeur alleen een klein vierkant tegelplaatsje. Tegen huizen met een langwerpig terras zijn ze weleens zo gebouwd, dat de pergola's meer lijken op een buitenhuisje. We zullen op deze pagina verschillende soorten pergola's eens van dichtbij bekijken. De constructie van de meeste modellen levert voor een handige doe-het-zelver geen al te grote moeilijkheden op. De werktekeningen van enkele typen zijn op het werkblad opgenomen.

T-vormige pergola
Voor het maken van een pergola heeft u de keus uit vele houtsoorten, zoals bijvoorbeeld vurehout. grenehout. yang enzovoort.
Figuur 1 op het werkblad geeft de constructiedetails van een pergola die hetmeest voorkomt (zie ook foto 1). De staanders in T-vorm worden gemaakt van 10 x 10 cm dik hout. De dwarsbalk en de staander zijn door middel van een blinde pen-en-gat-verbinding aan elkaar verbonden. Over de rij T-vormige staanders komt een dubbele rij langsbalkjes van 5x5 cm, die met lange draadnagels op de dwarsbalken van de T-vormige staanders worden vastgenageld. Met schuin ingeslagen draadnagels bevestigt u over deze langsbalkjes latten van 4x2 cm. Aan de uiteinden van al deze onderdelen kunt u een vormversiering aanbrengen, bijvoorbeeld door eenvoudig schuin afzagen of door een uitholling te maken (zie detail A in figuur 1). Ter verfraaiing en ondersteuning van bepaalde planten kunt u tussen de staanders een raamwerk van latten van 4 x 2 cm "vlechten" (zie foto 1). Het is wel raadzaam om voordat u de onderdelen in elkaar gaat zetten, de verbindingsstukken good te schilderen.
De staanders worden met een betonnen voet in de grond geplaatst (zie figuur 2). U kunt de staander direct in het beton vastgieten. Het houten gedeelte dat in het beton komt, dient u wel van tevoren goed in een conserveringsmiddel te zetten.
Het is niet aan te raden daarvoor gewone carbolineum te gebruiken wanneer u de pergola wilt schilderen, want carbolineum trekt door de verf. Beter is dan bijvoorbeeld wolmanzout.
Om de verankering tevergroten kunt u door de onderkant van de staander enkele grote draadnagels slaan (zie figuur 2). Een andere methode is de staander te bevestigen aan in beton vastgegoten stalen strippen. Die strippen dient u vooraf goed in de menie te zetten. Tussen de onderkant van de staander en de betonnen voet legt u enkele stukjes ruberoid om optrekkend vocht tegen te gaan. Dit is ook de reden waarom de betonnen voet aan de bovenzijde wordt afgeschuind, zodat het regenwater van de voet af loopt.

Langs het terras
Een andere pergolaconstructie laat figuur 3 zien. De staanders zijn hier gemetselde kolommen (zie foto 2) Over de kolommen lopen langsbalken, die door middel van in het metselwerk verankerde bouten op de kolommen worden bevestigd. Dwars over de langsbalken zijn korte balkjes aangebracht. In deze dwarsbalkjes worden uitsparingengemaakt, die over de langsbalken passen. Met enkele schuin ingeslagen draadnagels zet u de dwarsbalkjes vast.

Afdakje
Figuur 4 geeft de constructie weer van een pergola boven de voordeur. Deze pergola doet tevens dienst als afdakje. De dwarsbalkjes van 8 x 4 cm worden daarvoor in de muur gemetseld. Als dat niet mogelijk is, kunt u de balkjes of met hoekijzers en keilbouten. of met behulp van een balkje tegen de muur bevestigen (zie detail A in figuur 4).
Als u de pergola wilt gaan schilderen, is het aan te raden het hout eerst met een overschilderbaar preserveringsmiddel te behandelen. De verbindingen voor het ineenzetten goed schilderen. Als u het hout in de natuurlijke kleur wilt laten, wat bijvoorbeeld bij yang het geval zal zijn, omdat het moeilijk te schilderen is, kunt u gebruik maken van de vele transparante middelen, die in de handel zijn.