Flexibele uitklapbaar tafeltje voor zelfbouw
Origineel geschreven door een onbekende schrijver
Gepubliceerd in VT Vrije Tijd, juli 1970
Originele titel: Vier-in-één-tafeltje
Hout is nu eenmaal geen elastiek en toch is het bijzettafeltje dat u op deze pagina ziet afgebeeld, in een handomdraai groter en kleiner te maken ofwel langer en korter. Echt een tafeltje dat u aan kunt passen aan de omstandigheden en aan het doel waarvoor u het wilt gebruiken. Wenst u een bloementafeltje, een speeltafeltje voor de kleuter, een koffietafeltje of een schaak-damtafeltje? Pak dan de hamer en zaag. bekijk de tekeningen eens en maak zelf dit handige vier-in-één tafeltje.
Vier-in-één tafeltje, want het kan in vier standen worden gebruikt. Dit door verdraaiing van de afgeschuinde, van een rond gat voorziene „poten". Op afbeelding 1 ziet u de poten ingeklapt en op afbeelding 2 zijn ze uitgeklapt, zodat de lengte van het bovenblad bijna verdubbeld is. Verder is het mogelijk alleen de rechter- of alleen de linkerpoot uit te klappen, Het gehele meubeltje bestaat uit negen onderdelen, gemaakt van meubelplaat of multiplex van 1,5 cm. Eigenlijk beperkt de gehele bouw zich tot het maken van twee delen zoals in tekening A is weergegeven, en een bovenblad, dat er met twee pianoscharnieren tussen wordt gezet.
Poten
We beginnen met het maken van de twee pootstellen. Deze bestaan elk uit vier onderdelen. De afmetingen ervan kunt u vinden in tekening A en B. Allereerst zagen we de lat die onder tussen de twee opstaande zijden zit en 30 x 7,5 x 1,5 cm groot is, op maat. Hiervan hebben we er twee nodig, evenals van het blad aan de bovenzijde, dat 30 x 25,5 x 1,5 cm meet. De afgeschuinde poten kunt u uit een vierkante plaat halen van 30 x 30 x 1,5 cm. We bepalen hiervan boven- en onderkant en trekken dan precies op de helft een hartlijn van boven naar beneden. Het rechte gedeelte waar de poot op staat, is precies even breed als de onderplank. Vanuit de hartlijn is deze maat uit te zetten. Het rechte gedeelte aan de schuine zijkant heeft dezelfde afmeting. Tussen de twee punten (daar waar het rechte gedeelte ophoudt en de onderkant) is een lijn te trekken, die dan precies de afschuining aangeeft. Op deze wijze maken we vier zijkanten, die met pen-en-gatverbinding en lijm tegen het bovenblad en de onderkantlat worden vastgezet. De plaats van het bovenblad is aangegeven op tekening B. Links ziet u de totaalmaat van 30 cm van de bovenkant van de poot. Vlak daarboven staat aangegeven hoever het blad beneden de rand komt(l,5 cm). Datzelfde geldt voor de aanduiding 3 cm, die nog iets hoger staat.
Blad
Nu gaan we het tafelblad zelf maken. Dit heeft de afmetingen 54 x 30 x 1,5 cm. Voor een soepel draaien van het geheel is het wel noodzakelijk, dat de plank precies dezelfde breedte heeft als de bovenbladen in de poten. Wellicht beschikt u over een dusdanig lang stuk hout, dat u het middenblad en de twee bladen in de poten uit een plaat kunt halen. In dat geval bent u verzekerd van een gelijke breedte. Het blad dient nu zo gemonteerd te worden, dat de poten eraan kunnen draaien. We doen dit met scharnieren. Het kunnen bladscharnieren zijn of pianoscharnieren. Wat u ook gebruikt, zet de scharnieren altijd tegen de onderzijde van beide bladen aan, zodat ze niet zichtbaar zijn als de tafel ingeklapt is. Hoe diep het blad in de poten valt, zal geen problemen opleveren, omdat het aan de twee andere bladen geschroefd wordt. In de linkerbovenhoek van tekening B geven we nog even de maataanduiding. De plank is met een schaduw aangegeven in tekening A.
Gaten
Het maken van de gaten bekijken we even apart, hoewel dit natuurlijk dient te gebeuren als de twee zijstukken nog niet afgeschuind en in elkaar gelijmd zijn. Op 12 cm van de bovenkant van de poot zetten we een lijntje dat precies haaks komt te staan op de (nog niet afgeschuinde) zijkant. Precies in het midden van de bovenzijde trekken we een lijn naar beneden. Daar waar de twee lijnen elkaar kruisen is het punt waar de passer gezet moet worden. De cirkels hebben een straal van 6,5 cm; er ontstaan dan ronde gaten van 13 cm. Deze zijn alleen bedoeld om een apart uiterlijk aan het tafeltje te geven. U kunt er zelf uiteraard variaties op bedenken, bijvoorbeeld in de vorm van een ruit, een vierkant of een rechthoekige gleuf.