Fiddle Yard en test-ovaal probleem
Een tijdje geleden ben ik gestart met het maken van een fiddle yard omdat ik wat ruimte tekort kom voor mijn rollend materieel. Ook was het idee om hier een keerlus in te verwerken die ook als test ovaal kan dienen (zowel analoog als digitaal).
Hier links staat het plan afgebeeld. Het bruine gedeelte is een uitneembaar stuk om bij de CV installatie te komen voor bv reparatie of onderhoud.
Het grijze spoor gaat verder terug naar de hoofdbaan. Zie het ontwerp voor meer infor-matie hierover. Het rode spoor zijn de twee toegangssporen naar de fiddle yard en vormen samen met de fiddle yard en het groene spoor samen de keerlus.
Door de wissels W3-1 en W3-2 om te zetten ontstaat de testovaal bestaande uit de fiddle yard (alleen spoor 1 zal spanning voeren in deze situatie) en het blauwe en groene spoor.
De fiddle yard
De fiddle yard is heel simpel gehouden. Het is een grote meubelplaat van 305cm lang en 60cm breed die rust op 4 ladegeleiders.
Op de plaat komen blauwe laminaat ondervloerplaten van Gamma om voor enige geluiddemping te zorgen. Hier op komen uiteindelijk 11 sporen te liggen. Maar in de aanvang zal ik beginnen met 6 sporen vanwege de financiën. Het voorste spoor (links op de hiernaast staande foto) zal een vrij spoor zijn zodat deze ten alle tijden gebruikt kan worden voor de keerlus of testovaal.
De fiddleyard zal hand bediend worden en de bediener (ik dus) zal zelf op moeten letten of de sporen wel goed uitgelijnd zijn. Maar meer over dit alles als ik zover ben.
Het uitneembare deel zal twee niveaus krijgen. Het bovenste niveau is een niet zichtbaar stuk van Westerweel CS zoals in het eerder genoemde baanplan te zien is.
Het onderste niveau kan je hier op de foto al zien. Hier liggen de 3 wissels op om de keerlus, testovaal en fiddleyard te bedienen.
De keerlus
De keerlus heeft mij wat hoofdbrekens gekost. Er zijn verschillende systemen om het keerlusprobleem op te lossen. Veel werken op kortsluitdetectie.
Dat wil zeggen, ze treden pas in actie als er kortsluiting plaats vind, en polen dan snel om voordat de MultiMaus (of andere centrale) ook een kortsluiting detecteert (Uiteraard ziet de centrale ook de kortsluiting meteen, maar deze heeft nog een vertraging ingebouwd zodat niet bij iedere kleinigheid je baan stil valt).
Als electronica liefhebber ben ik zelf niet zo gek op deze oplossing, ik voorkom liever een kortsluiting.
Een systeem wat daar voor kan zorgen is de Ultieme Keerlus. Dit is een doorontwikkeling van een idee van Patrick Smout. Dit is vervolgens ook weer doorontwikkeld naar de Xtreme Keerlus. Beide werken uitstekend, maar gebruiken beide een bi-stabiel relais. Normaal is dat geen probleem, behalve dan de prijs misschien... Maar het probleem voor mij is als ik die keerlusschakelingen uit zet ik niet weet in welke stand het relais staat.
Ik zal mijn situatie verduidelijken met een plaatje.
Hiernaast zie je de situatie zoals bij gebruik van de keerlus. Wordt er nu in sectie E of D een trein gedetecteerd dan zal het relais omschakelen.
Je krijgt dan deze situatie. Het relais schakelt om en de trein kan zonder kortsluiting verder rijden.
Daarom heb ik een keerlusschakeling ontworpen met een normaal monostabiel relais. Als ik de spanning van mijn keerlusschakeling uitschakel dan zal hij altijd terugvallen in de basisstand zoals in situatie 2 is getekend.

De eerste testversie van de SKS is wel al binnen en werkt goed. Alleen er zit nog een klein foutje in wat wel werkt maar technisch niet netjes is. Dus terug naar de tekentafel!
Meer informatie over de schakeling zoals werking, het schema en kosten van de onderdelen en dergelijke zullen nog volgen in een volgend bericht.
Een naam voor de print heb ik wel al: Simpele Keerlus Schakeling (SKS). Lekker makkelijk 🙂
Testovaal
Gelukkig kwam ik er achter voordat ik alles aangesloten heb en mijn testovaal wil uitproberen.
Ik zou het op kunnen lossen door op de print een extra aansluiting te maken die de voeding naar sectie A verzorgt. Maar dat neemt extra plek in op de print en is bij andere (normale) keerlussen alleen maar extra aansluitwerk.
Tijdens normaal modelspoorbedrijf (met spanning op de hoofdbaan dus), is het relais (k1) bekrachtigd en is sectie A aangesloten op de Simpele Keerlus Schakeling.
Ga ik mijn testovaal gebruiken dan is de hoofdbaan spanningsloos en zal K1 afvallen en zal daarmee sectie A verbonden worden met de rest van de ovaal:
Het enige wat ik niet voor jullie getekend heb is de aansturing van de verschillende spanningen. Als hier nog interesse voor is dan zal ik dat nog gaan uittekenen, maar het komt er op niet dat normaal de keerlus deel uitmaakt van de hoofdbaan. Met een wisselschakelaar dan de baan in de test modus gezet worden. De hoofdbaan is dan spanningsloos en de wissels W3-1 en W3-2 buigen om zodat de testovaal rond is. Ook word hiermee de SKS uitgeschakeld en wordt de testovaal met uitgang van het programmeerspoor van de dcc centrale verbonden.
Hier zit nog 1 wisselschakelaar tussen, als ik die omzet is de ovaal niet met de dcc centrale verbonden met mijn oude vertrouwde groene Fleischmann trafo (om analoge treinen mee te testen).
Hiermee is het verhaal rond en zijn de technische problemen opgelost. Nu nog hobbytijd vinden om in de praktijk de sporen uit te leggen en alles aan te sluiten.